Pokrzywka u niemowlaka - co musisz wiedzieć?

Uśmiechnięta matka o jasnych włosach trzymająca dziecko ubrane na niebiesko.

Pokrzywka u niemowląt. Przyczyny, diagnoza, zapobieganie

Pokrzywka jest dość często występującą chorobą skóry objawiającą się swędzącymi wykwitami rumieniowo-obrzękowymi. Zmiany te nazywane są także bąblami pokrzywkowymi z uwagi na ich podobieństwo do reakcji skóry na kontakt z pokrzywą.

Wykwity pokrzywkowe występują nagle i przeważnie ustępują bez śladu w ciągu kilku godzin. Bąble mogą wystąpić na każdej części ciała dziecka a po zniknięciu zajmować inny obszar skóry. Pokrzywkę dzielimy na ostrą i przewlekłą (trwającą > 6 tygodni).

Ujęcie niemowlęcia patrzącego ze zdziwieniem poza kadr.

Przyczyną wystąpienia wykwitu jest reakcja komórek zapalnych występujących w skórze. Wydzielają one substancje działające na naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe, które powodują uniesienie się skóry (obrzęk), zaczerwienienie wokół uniesienia, świąd i uczucie pieczenia. 

Bodźcem do takiej reakcji może być:

  • jad owadów
  • czynnik fizyczny – ciepło, zimno, wibracje, ucisk, tarcie, promienie słoneczne
  • infekcje wirusowe
  • alergen np. lek, pokarm
  • kontakt ze skórą niektórych substancji występujących w kosmetykach (m.in. barwniki, substancje zapachowe)
  • wysiłek fizyczny i stres
Zbliżenie dłoni wycierających niemowlę zawienięte w żółty ręcznik.

Lekarz rozpoznaje pokrzywkę na podstawie wywiadu i badania dziecka, dlatego szczególnie ważna dla rodzica jest obiektywna obserwacja występujących wykwitów. Zaobserwowanie objawów, które występują po zadziałaniu któregoś bodźca i ich powtarzalność stanowi klucz do trafnej diagnozy. W wielu przypadkach nie można wykryć czynnika sprawczego pokrzywki.

Najlepszą metodą zapobiegania pokrzywki jest identyfikacja czynnika wywołującego reakcję i świadome unikanie go. Niestety nie zawsze jest to możliwe i w takich sytuacjach lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, które łagodzą objawy pokrzywki. W przypadkach, kiedy pokrzywce towarzyszą niepokojące objawy jak duszność, utrata przytomności, wymioty i osłabienie należy pilnie skontaktować się z lekarzem.

Położna, Alina Kienitz

Opracowano na podstawie:

  1. Caffarelli C, Paravati F, El Hachem M, et al. Management of chronic urticaria in children: a clinical guideline. Ital J Pediatr. 2019;45(1):101. Published 2019 Aug 15. doi:10.1186/s13052-019-0695-x