Atopowe Zapalenie Skóry: Czy mężczyźni są nim zagrożeni?

Istnieją choroby, które atakują znienacka. Pojawiają się właściwie znikąd i powracają za każdym razem, kiedy najmniej się tego można spodziewać.

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą, przebiegającą z okresami zaostrzeń i remisji, zapalną dermatozą skóry. Jest chorobą stosunkowo częstą. Uważa się, że w krajach wysoko uprzemysłowionych występuje u 15-20 proc populacji dziecięcej¹ bez względu na płeć.

Nadal nie wiadomo, z jakiego powodu dochodzi do rozwoju atopowego zapalenia skóry. Wielu badaczy² uważa, że wystąpienie objawów klinicznych choroby zależy od wielu czynników - zarówno genetycznych, jak i środowiskowych. Z przeprowadzonych dotychczas na świecie badań wynika, że choroba ma podłoże genetyczne i jest uwarunkowana wielogenowo.

Rodzinne występowanie choroby potwierdza genetyczne podłoże schorzenia. Uważa się, że jeżeli obydwoje rodzice chorują na atopowe zapalenie skóry, to ryzyko wystąpienia choroby u dziecka wynosi aż 70 proc. Gdy nosicielem atopii jest jedno z rodziców ryzyko wynosi 30 procent.³

Według badań czynnikami, które najczęściej wywołują objawy choroby są alergeny wziewne, jak roztocza, pyłki traw czy drzew, a także pokarmy, na przykład orzechy.

Nawroty

Chorobą zagrożeni są zarówno mężczyźni jak i kobiety, choć w przypadku mężczyzn objawy występują nieco rzadziej. Nie znaczy to, że mężczyźni nie są narażeni. Atopowe zapalenie skóry to choroba, która najczęściej atakuje już w wieku niemowlęcym lub pomiędzy 6 a 7 rokiem życia. W tym okresie może pojawić się praktycznie na całej powierzchni ciała.

Im później pojawiają się objawy choroby tym mniejsza jest powierzchnia skóry, którą dosięga dolegliwość. W przypadku dorosłych ośrodki chorobowe pojawiają się głównie w dołach łokciowych i podkolanowych. Jednak są to przypadki marginalne i dość rzadkie. W znakomitej większości przypadków objawy atopowego zapalenia skóry zaczynają występować we wczesnym dzieciństwie. Ponad 60 procent przypadków pojawia się w pierwszym roku życia, natomiast do piątego roku życia objawy pojawiają się u 70–85 procent chorych.⁴

Jeśli w późniejszym okresie pojawiają się objawy chorobowe, najczęściej są one spowodowane nawrotami choroby wywołanymi czynnikami zewnętrznymi. Z reguły, są to nadżerki, przeczosy, krwiste strupy, nacieki zapalne oraz zmiany na paznokciach. Skóra może intensywnie łuszczyć się, a zmiany mogą ulegać nadkażeniom bakteryjnym lub grzybiczym.⁵

Na nawroty choroby częściej narażeni są mężczyźni, którzy w przeciwieństwie do kobiet mniej dbają o spożywane pokarmy. Jest to o tyle ważne, że w przypadku zdiagnozowanych przyczyn nawrotów choroby większość z nich spowodowana jest alergią pokarmową. Zdarzają się przypadki nawrotów objawów, których przyczyny nie można jednoznacznie zdiagnozować. W takim przypadku chory często budzi się rano widząc w lusterku opuchnięte powieki lub wypryski i wysuszoną skórę szyi.

Z tego powodu w przypadku chorych na atopowe zapalenie skóry najważniejsza jest profilaktyka. Nawet najlepiej prowadzona pielęgnacja nie przyniesie efektów, gdy osoba uczulona np. na sierść kota będzie z tym kotem przebywać, czy też uczulona na kurz - będzie pracować w archiwum. W leczeniu miejscowym bardzo ważne jest prawidłowe nawilżenie i natłuszczenie skóry.⁶

Skóra cierpiącego na atopię jest wysuszona i podatna na otarcia, dlatego chory powinien stosować środki nawilżające, które równocześnie będą wspomagały proces rehabilitacji. Jest to szczególnie ważne w przypadku mężczyzn, u których częściej występują nawroty Atopowego Zapalenia Skóry.⁷

Jak podkreślają naukowcy, „leczenie miejscowe jest wystarczające u zdecydowanie większej liczby chorych. W leczeniu zewnętrznym wykorzystujemy: glikokortykosteroidy, inhibitory kalcyneuryny, antybiotyki, leki przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Podstawą leczenia miejscowego jest stosowanie emolientów, czyli różnego rodzaju kremów, maści, balsamów czy emulsji”⁸. Ważnym elementem terapii jest również stosowanie preparatów odbudowujących barierę skórną.

BIBLIOGRAFIA

¹ lek. med. Lidia Ruszkowska, Atopowe zapalenie skóry (AZS), Halo Atopia! Sezon 2

² M.in. Agata Woldan-Tambor, Jolanta B. Zawilska Zakład Farmakodynamiki Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

³ dr n. med. Małgorzata Sokołowska – Wojdyło, Porada dermatologa cz. 1 Atopowe zapalenie skóry u dorosłych, za: http://zdrowie.trojmiasto.pl, dostęp z: 23.01.2017

⁴ Gliński R., Kruszewski J., Silny W., Kurzawa R., Czarnecka-Operacz M., Baran E., Szepietowski J.: Postępowanie diagnostyczno-profilaktyczno-lecznicze w atopowym zapaleniu skóry. Post. Derm. Alerg. 2004, XXI(6): 265–277.

⁵ Za: https://portal.abczdrowie.pl, dostęp z dnia: 23.01.2017

⁶ dr n. med. Małgorzata Sokołowska – Wojdyło, Porada dermatologa cz. 1 Atopowe zapalenie skóry u dorosłych, za: http://zdrowie.trojmiasto.pl/, dostęp z: 23.01.2017

⁷ Reitamo S., Remitz A.: Miejscowe leczenia immunomodulujące u chorych na atopowe zapalenie skóry. Post. Derm. Alerg. 2004, XXI (4): 159–165.

⁸ lek. med. Lidia Ruszkowska, Atopowe zapalenie skóry (AZS), Halo Atopia! Sezon